Wanneer laat je een osteopaat voor je paard komen en wanneer bel je de dierenarts?
Een osteopaat voor paarden en een dierenarts hebben twee dingen met elkaar gemeen: Beiden werken aan de gezondheid van paarden en beiden hebben daar een lange en pittige studie voor gevolgd. Hóe ze werken aan de gezondheid van hun patiënten is echter nogal verschillend. In deze blog leg ik deze verschillen uit en bespreek ik in welke situaties je het beste een osteopaat voor je paard kunt laten komen, en in welke situaties je de dierenarts moet bellen.
Inhoudsopgave
- Samenvatting
- Voorkomen versus Genezen
- Oorzaak versus Symptoom
- Manueel versus Medicatie
- Wanneer de paardenosteopaat, wanneer de dierenarts?
- Conclusie
Samenvatting
De belangrijkste verschillen tussen een paardenosteopaat en een dierenarts heb ik hieronder voor je samengevat. In de rest van dit artikel ga ik ze uitleggen, maar dan heb je alvast een overzicht. 
De verschillen tussen een paardenosteopaat en een dierenarts
Voorkomen versus Genezen
Een paard wordt niet zomaar ziek. Meestal gaat daar een periode aan vooraf waarin de afweer en het zelfgenezend vermogen van het paard langzaam (en soms schrikbarend snel) achteruit gaat.
Vitaliteit is een (glijdende) schaal
De osteopaat voor paarden:
Een osteopaat voor paarden onderzoekt het paardenlijf op blokkades en restricties. Hij of zij zoekt naar structuren die ‘vast’ zitten. Blokkades zorgen er voor dat delen van het lichaam minder doorbloed, zenuwen overprikkeld, organen ontregeld en gewrichten stijf worden. Na verloop van tijd raakt zo’n lichaamsdeel dan verzwakt door gebrek aan voedingsstoffen, of door overbelasting door verkeerd gebruik. Ook kunnen de cellen van het immuunsysteem (die zitten in het bloed) dat gebied niet meer bereiken, waardoor ziekteverwekkers kunnen toeslaan. Door blokkades in het lichaam wordt een paard na verloop van tijd ziek of raakt het geblesseerd.
Door het lichaam weer mobiel te maken, stimuleert een osteopaat de natuurlijke afweer (o.a. het immuunsysteem) en het zelfgenezend vermogen van paarden. Ook wordt de normale werking van organen, gewrichten en spieren hersteld. Op deze manier probeert een osteopaat te voorkomen dat een paard écht ziek wordt.
De dierenarts:
Een dierenarts is er op getraind om ziektes te herkennen die er al zijn. Het heeft vaak pas zin om de dierenarts te bellen, als het paard al ziek ís. Zonder duidelijke ziektesymptomen kan een dierenarts namelijk geen diagnose stellen en zonder diagnose, geen behandeling.
Je zou dus kunnen zeggen dat een paardenosteopaat ziektes en blessures probeert te voorkomen, terwijl een dierenarts ziektes en blessures probeert te genezen of te managen. Dat is een fundamenteel verschil. Het verschil tussen voorkomen en genezen.
Oorzaak versus Symptoom
De osteopaat voor paarden:
Een osteopaat voor paarden beschouwd de ziekte als een symptoom van een dieper probleem. Dat klink misschien vaag, maar dat is het niet. Het is namelijk zo dat gezonde paarden prima bestand zijn tegen ziekteverwekkers en minder optimale leefomstandigheden. Dat komt omdat het immuunsysteem, het zelfgenezend en zelfregulerend vermogen van een fit paard optimaal werkt. Het paard is vitaal.
Als een paard ziek wordt, dan is er dus iets mis met de vitaliteit van het paard. De osteopaat gaat opzoek naar de óórzaak van deze verminderde vitaliteit. Hij of zij vraagt zich bijvoorbeeld af:
- wáárom het immuunsysteem het af heeft laten weten waardoor het paard een longinfectie heeft opgelopen
- wáár de blokkade in de bloedsomloop zit die er voor gezorgd heeft dat de pees verzwakt en vervolgens geblesseerd is geraakt,
- wáárom het paard een maagzweer heeft ontwikkeld. Heeft het misschien ergens pijn waardoor hij voortdurend stresshormoon aanmaakt wat de spijsvertering plat legt?
Is de oorzaak gevonden, dan wordt díe aangepakt. Vervolgens geneest het paard zich zelf.
De dierenarts:
Een dierenarts richt zich op het behandelen van de klinische verschijnselen van een zieke:
- Heeft een paard een bacteriële infectie? Dan wordt die bestreden met antibiotica.
- Heeft een paard stofallergie? Dan wordt er Ventipulmin of corticosteroïden voorgeschreven om de benauwdheid te verlichten.
- Heeft een paard een maagzweer? Dan krijgt het maagzuurremmers om de pijn te verminderen.
Waar dierenartsen dus focussen op het bestrijden van het symptoom, probeert een osteopaat de oorzaak van het probleem te vinden en die structureel op te lossen.
Dit is trouwens geen waardeoordeel! Symptoombestrijding is in veel (acute) gevallen erg wenselijk en niet zelden levensreddend. Denk aan een acute koliek aanval. Of een diepe draadwond. Of een ernstige longontsteking. Dan moet er wat gebeuren en wel meteen, dus bel je de dierenarts. Maar voor chronische of vage problemen (“hij is gewoon niet helemaal fit”) heeft een paard vaak veel baat bij een osteopathiebehandeling.
Manueel versus Medicatie
Een ander verschil tussen een osteopaat voor paarden en de dierenarts zijn de “tools” die beide tot hun beschikking hebben.
De osteopaat voor paarden:
Een paardenosteopaat werkt niet-invasief en met de handen. Door zachte en soms wat fermere manuele manipulatie wordt het lichaam gemobiliseerd (letterlijk), zodat het weer normaal gaat functioneren en zichzelf kan genezen.
Een osteopaat heeft vertrouwen in het zelf-genezend en zelfregulerend vermogen van het paard. Het overleven van een individu (en de soort als geheel) is immers op dit vermogen gebaseerd. Miljoenen jaren van natuurlijke selectie heeft het zelf-genezend en zelfregulerend vermogen erg krachtig gemaakt.
Maar in onze samenleving, waar de leefomstandigheden voor paarden niet altijd even natuurlijk en optimaal zijn, kan de vitaliteit van een paard in een neerwaartse spiraal terechtkomen. Het zelf-genezend en zelfregulerend vermogen kan daarom vaak wel wat hulp gebruiken. Dat zetje in de goede richting, dat geeft de osteopaat.
Paardenosteopaten werken manueel, dierenartsen met medicatie en chirurgische ingrepen
De dierenarts:
Een dierenarts werkt met medicijnen en met chirurgische ingrepen. Is iets kapot, dan wordt geprobeerd dat te repareren, compenseren of te maskeren met medicatie of een scalpel.
Een dierenarts heeft vertrouwen in zijn of haar geleerde kennis met betrekking tot het herkennen van aandoeningen en ziektes. Ook vertrouwt hij of zij op de farmaceutische industrie, die medicatie op de markt heeft gebracht voor veel voorkomende ziektes en aandoeningen.
Dus … wanneer de paardenosteopaat en wanneer de dierenarts?
Het is een goed idee om een gediplomeerd osteopaat voor paarden in te schakelen als het probleem chronisch of vaag van aard is. Is het probleem acuut, direct levensbedreigend en/of overduidelijk pathologisch, bel dan de dierenarts!
Bel direct de dierenarts!
- Acute koliek!
- Bloedende wonden (hechten)
- Recente botbreuken
- Acute kreupelheid
- Infectieziektes als verkoudheid, influenza, droes, West-Nijl
- Parasitaire infecties (wormen)
- Erfelijke aandoeningen en ziektes
Bel de paardenosteopaat
- Chronische spijsverteringsproblemen
- Na initieel herstel van blessures en operaties
- Vage of terugkerende kreupelheden
- Vage of chronische fitheidsklachten
- Chronische ontstekingen als mok en rotstraal
- Verminderde algemene weerstand
- Gedragsveranderingen
- Rijtechnische problemen / scheefheid
Conclusie
Een paardenosteopaat en een dierenarts zijn heel verschillend in hun aanpak, filosofie, focus en behandelmethoden. Omdat artsen zich bezig houden met het bestrijden van ziektes en het repareren van blessures en osteopaten juist met het voorkomen van ziektes en blessures, vullen beide zorgverleners elkaar goed aan. Afhankelijk van de situatie heb je óf de een, óf de ander nodig.
Osteopaat voor jouw paard of pony?
Worstelt jouw paard met vage of chronische gezondheidsproblemen?
Heeft jouw paard een actief (sport)leven en wil jij hem daarbij optimaal ondersteunen?
Of wil jij jouw paard gewoon zo lang mogelijk vitaal houden?
Als gediplomeerd paardenosteopaat (EDO®) kan ik je hierbij helpen.
Gediplomeerd en geregistreerd paardenosteopaat Mariël Schrijvers (EDO®)
